Avrupa Yeşil Mutabakatı (Karbon Ayakizi), Avrupa’yı 2050’de iklimi nötr hale getirmeyi amaçlayan Avrupa Komisyonu tarafından yürütülen bir dizi politika girişimidir. AB’nin 2030 yılı için sera gazı emisyonunu azaltma hedefini 1990 yılı seviyelerine kıyasla en az %50’ye ve %55’e çıkarmak için etki değerlendirmeli bir plan da sunulacak.
Avrupa Yeşil Mutabakatı (Green Deal) ; temiz, döngüsel bir ekonomiye geçerek ve iklim değişikliğini durdurarak, biyolojik çeşitlilik kaybını geri döndürerek ve kirliliği azaltarak kaynakların verimli kullanımını artırmayı amaçlıyor
Avrupa Yeşil Mutabakatı çerçevesinde vergi mekanizması düzenlemesi de yapılarak Sınırda Karbon Düzenlemesi (SKD) mekanizması AB tüzüğü olarak açıklanmıştır. İlgili tüzük enerji yoğun 5 sektörün ithalatını hedefleyerek bu sektörlerin karbon emisyonunun düşürülmesine yönelik düzenleme ve fiyatlandırma amacıyla kurulmuştur.
Bu 5 enerji yoğun sektörler şu şekildedir;
- Demir – Çelik
- Alüminyum
- Çimento
- Gübre
- Elektrik
SKD’nin başlangıç tarihi 1 Ocak 2023 ile başlayarak 3 yıllık geçiş dönemini kapsamaktadır. 1 Ocak 2026 itibarıyla da tam uygulamaya geçmesi planlanmıştır. Bu geçiş dönemi boyunca ilgili sektörlerin SKDM beyannamesi vermesi gerekmektedir. Bu beyanname AB’ye ithal edilen ürünler için doğrudan sera gazı emisyonlarının hesabını kapsayacaktır (Kapsam 1-2). Karbon maliyetleri şu an için ton başına yaklaşık 60 €’dur. Belirlenen sektörler maliyet avantajı sağlamak için bir an önce ürün başına ortaya çıkan sera gazı miktarları takip etmeli ve raporlamalıdır.
2050’ye kadar karbon nötr bir işletme nasıl olunur?
Sıfır karbon ekonomisine yönelik gerçekçi ve somut planlar sunmak, yenilikçi ve sağlam çözümleri yaygınlaştırmak için şirketlere önemli bir rol düşüyor.
İşletmeniz tamamen yenilenebilir enerjiye geçmedikçe, karbon emisyonlarınızın sıfır olması pek olası değildir. “Karbon nötr” olmak, ticari faaliyetleriniz sebebiyle atmosfere saldığınız karbondioksite eşdeğer miktarda karbondioksiti başka yollarla dengelemeniz anlamına gelir. Bazı şirketler, proaktif bir şekilde yenilikçi stratejiler geliştirmeye ve dijitalleşme, makine öğrenmesi, yapay zeka gibi ileri teknolojileri kullanarak karbon nötr bir şirket olma yolunda çalışmaya başladı bile. Özetle, karbon nötrlüğe ulaşmak, işletmenizin karbon emisyonlarının çevre üzerinde nötr bir etkisi olması demektir.
