Atık Türleri

Artık ihtiyaç duymadığımız ve uzaklaştırmak istediğimiz her tür madde atık olarak tanımlanabilir.

• Tehlikesiz Atıklar

1. 1. 1. Evsel Atıklar
      2. Evsel Nitelikli Endüstriyel Atıklar
      3. Ambalaj Atıkları

• Tehlikeli Atıklar
• Tıbbi Atıklar
• İnşaat ve Yıkıntı Atıkları

 

Atık Yönetiminin Temel İlkeleri şunlardır:

• Tüm aşamalarda en az atık oluşturan üretim teknolojilerinin seçimi ve uygulanması,
• Oluşan atıkların olabildiğince yüksek oranda geri kazanımı,
• Hiçbir şekilde kullanılamayan veya değerlendirilemeyenlerin çevreye en az zarar verecek şekilde bertaraf edilmesi.

 

Biyobozunur ( Organik ) Katı Atıkların Bertaraf Yöntemleri:

Atıkların ( Evsel,Bitki, Hayvan vb ) bertarafı ile ilgili genel olarak 3 ana yöntem bulunmaktadır.

• Termokimyasal (Gazlaştırma,Yakma,Piroliz,Biomass vb) ,
• Biyokimyasal (Biyogaz,Biyometanizasyon vb),
• Fizikokimyasal(deponi gazı- çöp biyogazı enerji üretimi ,ekstraksiyon, kompost vb) .

Bunların en içinde Türkiye’de en çok tercih edilen çöp deponi gazından (LFG) enerji üretimi türleridir. Türkiye’de şu anda irili ufaklı 136 tesiste yaklaşık 783 MW ‘lık Atıktan/Biyokütle Enerji üretim tesisi kapasitesi bulunmaktadır.

 

Katı atık düzenli depolama sahalarında depolanan atıklar, zamanla oksijensiz ortamda gerçekleşen mikrobiyal faaliyetler sonucunda çürüyerek stabil hale gelirken diğer taraftan çöp biyogazı (metan- LFG) oluşturmaktadır. Düzenli depolama sahalarında oluşan çöp gazı (diğer adıyla deponi gazı), sahadan uygun tekniklerle toplanıp değerlendirilmezse, patlayıcı ve yanıcı-parlayıcı özelliğinden dolayı insan ve çevre sağlığı açısından büyük risk taşımaktadır..

Belediyelerin katı atık depolama alanlarında oluşan Deponi Gazından ( Metan-LFG) Enerji üretim proje sayısı da her geçen gün artmaktadır. Bu Projelerle, çevreye sağlanan fayda ile beraber ekonomiye de önemli kazançlar sağlanmaktadır.

 

Sera Gazı Etkisinin Azaltılması

Çöp gazının yanıcı ve patlayıcı özelliğinin yanı sıra içeriğinde bulunan metan, karbondioksit gazına oranla atmosferde 21 kat daha fazla sera gazı etkisine sahiptir. Çöpgazının enerji tesislerinde yakılması sayesinde elektrik satışı yapılarak ekonomik fayda elde edildiği gibi ek olarak karbon salınımında da azaltım sağlamaktadır. ^{(10-11-2018/14:11)}

 

Landfill gaz, kapalı bir çöp sahasında organik karbonun fermantasyonu sonucu açığa çıkmaktadır.

1 ton katı atıktan kullanımı süresince yaklaşık 100-200m³ landfill (çöp) gazı elde edilir.

Gaz yaklaşık olarak %35-%65 Metan (CH4); %20-%45 Karbondioksit (CO2) olarak içermektedir.

Katı atık sahasının yaklaşık kullanım süresi 15-20 yıldır.

 

LANDFILL GAZINDAN ELEKTRİK ÜRETİMİ

1. Yatay/Dikey borulamayla toplanan gaz, ana hat ile kompresöre aktarılır.
2. Gazın yakılması için flare ya da gaz motoruna yönlendirilir.
3. Motorun mekanik enerjisi ile tahrik edilen alternatör sayesinde elektrik elde

Açığa çıkan ısı da kullanılarak istenirse enerji santrali, kojenerasyon tesisine çevrilebilir

Öye yandan, Biyogaz tesisleri sadece bir enerji, gübre tesisi değil, çevre projesi değildir, milli projedir. Biyogaz tesisleri aynı zamanda bir bertaraf tesisidir ve Çevre Bakanlığı tarafından da ayrıyeten desteklenirlerse sayıları daha çok artacaktır. Almanya’da yaklaşık 10.500 ‘nin ve Danimarka’da bile 7500’in üzerinde Tesis varolduğu düşünülürse, bu konuda gelişim imkanının ne kadar açık olduğu aşikardır.

Çöp Gazından ve Atıktan Enerji Üretim Projeleri, ülkemizde mevcut olan YEKDEM (Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması) mekanizmasının ,2020 yılı sonrasında da aynen devam ettirilmesi bu konudaki Tesis sayısını daha da arttıracaktır.